بر اساس اخبار و گزارشهای منتشره مذاکره غیرمستقیم میان ایران و آمریکا شنبه در عمان برگزار خواهد شد. ریاست هیات ایران برعهده عراقچی و ریاست هیات آمریکایی با «استیو ویتکاف» مذاکرهکننده ارشد آمریکایی و نماینده ویژه ترامپ در امور منطقه غرب آسیا خواهد بود و «سید بدر البوسعیدی» وزیر خارجه عمان نقش واسط را ایفا خواهد کرد. این مذکرات در حالی ورت می گیرد که به نظر میرسد طرف آمریکایی و جامعه جهانی باید به اصول و نکاتی ویژه در باب این مذاکرات توجه داشته باشند. اصولی که آمریکا و جامعه جهانی باید بدانند با توجه به چند دهه رفتار شناسی آمریکا، اصول و چارچوبها و اهداف مطرح شده از سوی ایران برای مذاکرات و نیز آنچه در منطقه روی میدهد توجه جهانی به چند نکته ضروری به نظر می رسد:
1-مذاکره برای آزمودن آمریکا؛
عملکردهای غیر اصولی و زیاده خواهانه و سلطهگرایانه آمریکاییها در طول چند دهه گذشته در قبال ایران و جهان، بیاعتمادی غیر قابل انکاری را در قبال آمریکا ایجاد کرده است لذا چنانکه عراقچی نیز عنوان داشته این مذاکرات فرصتی برای آزمودن رفتار آمریکاییهاست و طرف مقابل نباید بر این گمان باشد که این مذاکره آغازی برای ادامه مذاکرات خواهد بود بلکه صرفا اعتبار سنجی است و ادامه آن مشروط به حسن رفتار آمریکا است. در همین حال محور این مذاکرات غیر مستقیم بوده و ترامپ نمیتواند با جنگ تبلیغاتی و رسانهای ابتکار عمل را در دست گرفته و مدعی مذاکره مستقیم میان طرفین گردد و آن را به عنوان یک موفقیت در کارنامه خود ثبت نماید. در همین حال حضور ایران در این مذاکرات همچون دو دهه گذشته اقدامی از روی حسن نیت آن هم با هدفی صرفا هستهای برای پایان تحریمهاست چنانکه ایران هرگز میز مذاکره را ترک نکرده است و لذا ترامپ نمیتواند این مذاکره را نتیجه تهدیدت و سیاست فشار و مذاکره عنوان و با این ادعا به دنبال استمرار تحریمها و فشارها به بهانه تسریع در مذاکرات باشد. رویکرد به چنین اقدامی قطعا با واکنش قاطع ایران همراه و حتی میتواند به تلیق مذاکرات منجر شود.
2-دست ایران روی ماشه است:
تجربه نشان داده است که آمریکاییها معمولا دستان دیپلماسی را دراز میکنند و در پس پرده به تقویت توان نظامی خود میپردازند چنانکه «ریگان» در سخنانی عنوان میکند که ما همزمان با گفت وگو به تقویت خود نیز میپردازیم چرا که ملتهایی که صرفا دل به گفتوگو و کاغذ توافق میکنند فرصت نمییابند که بتوانند صفحات بیشتری از تاریخ را نگارش کنند. با توجه به این سوابق طرف آمریکایی باید بداند که نیروهای مسلح ایران چنانکه بارها نیز تاکید کردهاند در آمادگی کامل به سر میبرند و آماده پاسخ گویی به هر تهدیدی هستند. آمریکا باید توهم سرگرمسازی دیپلماتیک برای آمادهسازی گزینه نظامی را از ذهنش بیرون نماید چرا که پایگاهها و منافع این کشور در تیررس ایران هستند هر چند که تهران همواره بر حسن همجواری و تامین امنیت همسایگان تاکید کرده است.
3-ایران نه می بخشد و نه گذشت میکند
یکی از خواستههای ترامپ و ساختار حاکم بر آمریکا همواره بر این بوده که ایران از گرفتن انتقام خون سردار شهید سلیمانی که در تروریسم دولتی آمریکا و شخص ترامپ در فرودگاه بغداد به شهادت رسید، خودداری کند. هر چند که از شنبه مذاکره غیر مستقیم ایران وآمریکا از شنبه در عمان آغاز می شود، اما این پرونده هیچ ارتباطی به پرونده آمران و عاملان ترور سردار ندارد و ترامپ در هیچ شرایطی نمیتواند از آن رهایی یابد. مذاکره و اقدام برای توافق عاملی برای تطهیر سازی قاتلان سردار دلها نخواهد بود و این مطالبه به حق ملت ایران و نظام اسلامی است.
4-حمایت از مقاومت و مبارزه با رژیم صهیونی ادامه دارد
تجربه نشان داده که آمریکاییها معمولا رویکرد مذاکراتی را با چاشنی توجه به منافع و اهداف رژیم صهیونی مطرح و اجرا می کنند. به عنوان نمونه در تابستان سال گذشته پس از ترور شهید هنیه، آمریکاییها با ادعای مذاکرات آتش بس خواستار خویشتنداری ایران شد اما چنانکه رئیس جمهور پزشکیان نیز عنوان کردند آمریکا به عهد خود وفا نکرد و حتی به تقویت رژیم صهیونی پرداخت. در مقطع کنونی نیز آمریکاییها باید بر چند نکته توجه داشته باشند:
نخست آنکه حمایت ایران از جبهه مقاومت پایان ناپذیر است و بر سر ان هیچ گونه مصالحهای نداشته و نخواهد داشت بر این اساس آمریکا نمیتواند از حربه فریب تعلیق این حمایت برای به نتیجه رسیدن مذاکرات برای دور ساختن ایران از ارکان جبهه مقاومت بهره گیرد و تهران مقابله قاطع در برابر تجاوزگریها وجنایات رژیم صهیونی در غزه و منطقه خواهد داشت.
دوم آنکه چنانکه ایران بارها تاکید کرده دارای هیچ نیروی نیابتی در منطقه نمیباشد و مقاومت ملتهای منطقه مستقل بوده که بر اساس اعتقادات، ارزشها و انسانیت به مقابله با آمریکا و رژیم صهیونی میپردازند. بر این اساس مذاکرات نمیتواند بهانهای برای آمریکاییها باشند که از ایران بخواهد که گروههای مقاومت از غزه و لبنان گرفته تا عراق و یمن را به خویش تن داری سفارش نماید. به عبارتی دیگر آمریکا نمیتواند در لوای این مذاکرات کلاهی برای صهیونیستها و اهداف سلطه گرایانه و اشغالگرایانه آنها بدوز.
آمریکا باید بداند که دوران پلیس خوب و بد بازی کردن با رژیم صهیونیستی به پایان رسیده است و ادعاهایی مانند اینکه نتانیاهو در آمریکا از رویکرد مذاکراتی ترامپ با ایران غافلگیر شده است و یا اینکه این سفر برای آگاه سازی او از رویکرد مذاکراتی ترامپ به ایران است، غیر قابل پذیرش می باشد.
سوم آنکه آمریکا باید بداند که دوران پلیس خوب و بد بازی کردن با رژیم صهیونیستی به پایان رسیده است و ادعاهایی مانند اینکه نتانیاهو در آمریکا از رویکرد مذاکراتی ترامپ با ایران غافلگیر شده است و یا اینکه این سفر برای آگاه سازی او از رویکرد مذاکراتی ترامپ به ایران است، غیر قابل پذیرش میباشد. رفتار ترامپ و ساختار حاکم بر آمریکا نشان میدهد که آنها بدون هماهنگی و توجه به منافع و خواست صهیونیستها اقدامی صورت نمیدهند و رفتار آنها همواره بر اساس اصل پلیس خوب و بد بوده بگونهای که آمریکا مدعی مذاکره میشود و صهیونیستها نقش مخالف را دارند تا در نهایت در بازی فریب کشور هدف را به پذیرش خواست آمریکا سوق دهند. این سناریو در قبال ایران رنگ باخته است و آمریکاییها نمیتوانند از نقش صهیونیستها برای تحمیل زیاده خواهیها به ایران استفاده نمایند. نکته مهم آنکه حق ایران برای اجرای وعده صادق 3 باقی است و هر زمان که اراده نماید انجام خواهد شد و مذاکرات مذکور نمی تواند مانعی بر سر راه آن باشد.
5-استقبال جهانی همراه با عمل
اینکه سازمان ملل و کشورها از جمله اروپاییها از مذاکرات غیر مستقیم ایران و آمریکا در عمان استقبال کردهاند، در قالبی تشریفاتی و گفتاری هیچ اهمیتی ندارد. مجامع جهانی و سایر کشورها باید رویکردهای منفعلانه گذشته را کنار گذاشته و در کنار محکوم سازی سخنان تهدید آمیز ترامپ که رسما ایران را به حمله نظامی تهدید کرده است، به مقابله با هرگونه تحریم و فشار و تهدید آمریکا علیه ایران بپردازند. استقبال بدون پشتوانه از مذاکره هیچ اهمیت و ارزشی برای ایران ندارد و بویژه غرب نمیتواند با ادعای استقبال به دنبال امتیازگیری از ایران نباشد.